باش صحیفه
  بدیی یارادیجی‌لیق
  بیبلیوقرافیا
  کیتاب‌لار
  مقاله‌لر
  شئیرلر
  پوئما‌لار
  درام‌لار
  پوبلیسیستیکا
  حاقیم‌داکی کیتاب‌لار
  شکیل‌لر
  قوناق دفتری
 علاقه
   
 

باغلانتی‌لار

 
 
   

سئوگی وارا ساتیلماز

4 پرده‌لی، 8 شکیل‌لی منزوم درام)


ایشتیراک ائدیرلر:
ارقایا-25 یاشیندا موهندیس
آلتونشاه-30 یاشیندا خصوصی دوکان صاحبی
نارینج خالا-آلتونشاهین آناسی 60 یاشیندا
سوسن-18 یاشیندا گنج بیر قیز
سوسه‌نین خیا‌لی-گؤی لیباسدا
نازان-22 یاشیندا پوزغون قادین
اینجی-17 یاشیندا پوزولموش قیز
سلطان-40 یاشیندا هئچ یئرده ایشلمه‌ین
بالیق آلوئری ایله وارلانمیش شخص
آیپارا-سولتانین حیات یولداشی 35 یاشیندا
لامییه-قیزی12 یاشیندا
قادین‌لار
هکیم‌لر
شفقت باجی‌لاری
I پرده

(1-جی شکیل)
حادثه‌لر باکی‌دان بیر خئی‌لی کناردا شهر تیپ‌لی بؤیوکادا
قصبه‌سینده جریان ائدیر. سحردیر. ارقایا بیر گؤزدن عبارت
منزیلینده چای تداروکو گؤرور. ائله بو زامان یایین‌دان چیخمیش اوخ تکی تئلئفونون جینگیلتی‌سی اوتاغا یاییلدی.
ارقایا
(هیاجان‌لی)
آلو، آلو، سوسن، دانیش یاندی اورک،
نه تالئ‌دیر یازدین منه آمان، فلک؟
آه، اللهیم، بؤیله سوکوت، بؤیله تلاش،
سینم اوست‌دن آسیلیبدی قارا بیر داش.
بیلیرم کی، سونو یوخ‌دور بو سئودانین،
کاسیب ائوین اوغولوسان چیخسین جانین.
هاردان منیم پولوم-پارام جئهیز آلیم؟
اورییمجه باشا وارسین قوی ووسالیم.
دوغوب منی جوجوقلوق‌دان آتدین، آنا،
او گون‌دن ده، هنوز سوچا باتدین، آنا.
اوشاق ائوی قوجاغینا آلدی منی،
یاد اللرله، یاد دیل‌لرله چالدی منی.
مشققتله آلی مکتب بیتیرمیشم،
نئفت عذره موهندیسدی ایندی پئشم.
بیر طرف‌دن باهالیغین اوزو دؤنوک،
سادتیم، سئوگیم، عشقیم، بختیم تونوک.
سئودیگیمی کیمدی منه وئرن اوجوز؟
کؤکسوم یارا، یارا اوست‌دن تؤکولور دوز.
یازیلیبسا تالئییمه بو قیزجاغاز،
بیر گون منیم اؤمرومه ده گله‌جک یاز.
او تئلفونون دستیینی یئرینه قویور. دیلین‌دن تؤکولن آه، فقان‌لارلا سوسه‌نین خیا‌لی گؤزونه گؤرونور. اونون جانی آتش‌لره بورونور.
سوسه‌نین خیا‌لی
اویغولاردا گؤردوم گئجه بیر قاتاردا،
سنین ایله اوتورموشام آغ پالتاردا.
سئوگیمیزین زیروه‌سینه هئی یوکسلیب،
عذاب‌لارین، زولوم‌لرین باغرین دلیب،
یول گئدیریک پارا‌لاردان قورتولماقچین،
پاک آیری بیر سییاره‌یه آتیلماقچین.
نه قارداشیم سلطان واردی یانیمیزدا،
آلتون دویغو، بختورلیک قانیمیزدا.
آج-یالاواج عادت‌لری قویوب بوردا،
هسرت ایله قریب-قریب باخیر یوردا،
هئی قاچیردیق بو دونیا‌دان، وورهاووردان،
بیر-بیریله دیدیشمه‌دن قیرهاقیردان…
ارقایا
(چاشقین)
آه، سئوگیلیم، یئنه گلدین سحر-سحر،
آه، سئوگیلیم، یئنه گلدین سن بیر تهر.
خیال‌لارین قلبه سیتم، الم، قهر،
زهر اولدو بو مهببت منه، زهر!
تئلئفوندا پاک سسین ده خیالمی‌دیر؟
کؤلگه‌لرین تالئییمه ووسالمی‌دیر؟
هونرین یوخ قاپیمیزی آچماغا دا،
آلیب سنی قریب یئره قاچماغا دا.
خولیا‌لارلا سئوگیمیزی بؤلسیگیک،
ایکیمیز ده بو عشق ایله اؤلسیگیک.
آه، اللهیم، آل کؤلگنی آپار من‌دن،
پارچالاندی کؤکسوم نار تک اولدو دن-دن.
سوسه‌نین خیا‌لی یوخ اولور. ارقایا، اسبی، موهندیس ایشلدیگی
نئفتچیخارما ایداره‌سینه گئدیر.
2-جی شکیل
دولو اؤینه، سولتانین قیرمیزی کرپیج‌دن یاپیلمیش قسربنزر
دبدبه‌لی ائوی. سوسن و ارقایانین عشقین‌دن خبر توتان
سلطان باجی‌سینی ائوده اسیر ائدیب هئچ یئره بوراخمیر. او سوسنی
اؤزو کیمی پول‌لو-پارا‌لی آداما اره وئرمک ایستییر. واخت‌سیز
آتا-آناسینی ایتیرمیش، سلطان بالیق آلوئری ایله وارلانمیش‌دیر. دؤرد
دیوار آراسیندا دوستاق ائدیلمیش سوسن قارداشی آروادی آیپارا
و قیزی لامییه ایله ائوده‌دیر.

سوسن
(قم‌لی-قم‌لی)
بزک‌لی ائو-ائشیک، بو وار، بو دؤولت،
هامی سوچ، هامی‌سی حیوانی قلت.
اورک سئوگی، دوستلوق، صاف‌لیق، اویونجاق،
حرام پول-پارایلا دولودور قوجاق.
کیمی‌نین یئمه‌یه چؤریی یوخ‌دور،
کیمی‌نین واری چوخ اوریی یوخ‌دور.
آیپارا
ماسانین اوستونده نئجه یئمک‌لر،
مئیوه‌لر، شیرنی‌لر، اؤزون دئ نلر؟
آ سوسن، نییمیز اسکیک‌دیر، بالام؟
کسیلیب آرادا ایلتیفات، سلام.
اوزونون چؤهره‌سی توفان‌دان بئتر،
یئنه باشلامیسان، سن الله یئتر!
بیلمیرم کئفینی نه ایله آلام؟
دؤزورم هر جنگه، من روستم-زالام!
آخی تک دئیی‌لیک بو ائل ایچینده،
قونشولارین دیلی نیه،نئچینده؟
سنین ارقایایلا مهببتین جار،
هیا یاخشی شئی‌دیر ائل، جاامات وار.
قارداشین نه واختدی اوزومه باخمیر،
منی ده هئچ یئره داها بوراخمیر.
نزیر-نیاز ایله بیر قیزیمیز وار.
فیراوان گونومو ائیلمیسن تار.
سئوگی ده، عشق ده بیر قورو سؤزدور.
آخی قونوم-قونشو بو ائوه گؤزدور.
لامییه
منیم گؤزل بیبیم بیر ناغیل سؤیله،
ندن پریشان‌لیق بو قدر بؤیله؟
بو ائوده تک سنسن قلبیمه یاخین،
قوسسنی، کدری بوراخما یاخین.
سوسن
(لامییه‌نین بوینونو قوجاقلاییر)
منیم کدرلریم قاینایان چئشمه،
اورک‌دیر تاب ائدیر کئشمکئشیمه.
من گئدن دئییلم او آلتونشاها،
قوی نالم، فریادیم یئتسین اللها.
اونون دوکانی وار، آدام‌دیر دئمک؟
بشرین باشیندا پول-پارا، یئمک.
بوغور بو جه-جلال، بو ثروت منی،
باغ‌لانان بختیمین اوزولوب دنی…
لامییه
(مسوم-مسوم)
آ بیبی، ناغی‌لی قوی بیر طرفه،
نه یازیق تالئیین کئچیب کلفه.
واللاه، او ارقایا چوخ سئویر سنی،
قوو گؤزل چؤهرن‌دن چیسکینی، چنی.
هر گون پنجره‌نین اؤنونده دورور،
مکتب‌دن دؤننده او من‌دن سورور…
«سالام سؤیل» دئدی دوننده یازیق.
آیپارا
(اسبهی)
اللهیم، نه قدر گؤر بیز دایازیق؟
سوس آی قیز، نه اولوب دیل-دیل اؤتورسن،
کیتابی علینه بیر دم گؤتور سن.
آلتونشاها وئردیک اونون هری‌سین،
آتان من یازیغا تؤکور هیری‌سین.
بیلسه هامیمییزی قیرار، اؤلدورر،
بوتون ائل-اوبانی بیزه گولدورر.
سئوگی کیشی‌لرین فیتنه-فسادی،
دونیادا یاشایار پاک قادین آدی.
لامییه
(سادلؤوهجه‌سینه)
بیبیمین گوناهی ندیر کی، آنا؟
یازیغ قیزجاغازی ییغمیسان جانا.
ارقایا یاخشی‌دیر، آلتونشاه لووغا،
نیه بوراخمیرسیز اونو یوووغا؟
اگر اوخویانا قیمت یوخ‌دورسا،
آلوئر ائدن‌لرده پارا چوخ‌دورسا،
حرام یئین‌لرده جه-جلال بؤیوک،
هالال‌لار دونیانین بویونونا یوک،
علم نیه لازیم، دئییرسن اوخو؟
بوراخیب مکتبی ایندی کی، چوخو.

سوسن
(قم‌لی)

قؤنچم، قره‌نفیلیم، ائی صاف بولاغیم،
یئگانه تسللیم، کؤنول دایاغیم.
لامییه، اوریین بیر شلاله‌دیر،
بیاز سحرلرده شئه‌لی لاله‌دیر.
بیبی‌نین دردینه چاره بولونماز،
زامانیم، حیاتیم، قلبیم اووونماز.
زورلا آلتونشاها وئریرلر منی،
بؤیله بخت تاپماسین دونیادا سنی.
اومید اسیرگمه من‌دن، اللهیم،
یئتسین حضورونا بو قم‌لی آهیم.
آیپارا
(اسبی)
یئنه سحر-سحر باشلاما قمه،
آجی فریادینلا چاپما عالمه.
نه وار، نه گؤرموسن او آج گده‌ده؟
یارا‌لار آچی‌لار بومبوش مده‌ده.
مال‌سیز، مولک‌سوز سئوگی-بیر قده زهر،
اوزه‌جک اؤمرونو احتیاج، قهر.
پارا‌سیز سئوگی‌نین هئچ فایداسی یوخ،
باری، اللهین‌دان، تانرین‌دان بیر قورخ.
شاه‌لیق قوشو قونوب باشینا یازیق،
نیه بیز قادین‌لار بئله دایازیق؟
سئوگی ار ائوینده، خوش گون-گوزران،
چیخار ارقایانی قلبین‌دن بو آن!
پرده اؤرتولور.
II پرده

3-جو شکیل
نازانین 3 گؤزدن عبارت منزی‌لی. نازانین آناسی ایشه گئدن کیمی او، باشینا قصبه‌نین پول‌لولارینی ییغیب کئف مج‌لی‌سی قورور. دوز 10 ایلدیر کی، پول‌لولارین پول‌لاری ایله نازان بو حیاتا قورشانیب. یونگول حیاتا آلیشیب، رفیقه‌سی اینجی ده اوندان دالا قالمیر. یئنه ده او کئف مجلیس‌لرین‌دن بیری نازانین ائوینده. سلطان، آلتونشاه، نازان و اینجی بیر ماسادا جمع اولوب‌لار.
نازان
(کئف‌لی و پاپیروس داماغیندا)
باختیم گتیرمه‌ییب منیم هئچ زامان،
بو قارا تالئییم ائدیر آه-آمان.
آنام ائرمنی‌دیر، آتام آذری،
دوز کیشی سایی‌لار عائله‌نین اری.
گؤزومو آچان‌دان هیسس ائلدیم من،
ائویمیز ایچینده گزیر دومان، چن.
اونلار بیر-بیرینه هئچ جان دئمه‌دی،
بیر آجی سؤزو ده هئچ کیم یئمه‌دی.
قیرغین، داوا-دالاش آرتدی گونبگون،
قیریلدی باغلی‌لیق بو توی، بو دوگون.
سونرا آتام آتدی بیر گون آنامی،
اوچولدو عائله‌نین خوشباخت‌لیق دامی.
گمیده کئچیریر آنام واختینی،
داغیتدی تنها‌لیق کؤنول تاختینی.
بیلمم آذرییم، یوخسا ائرمنی،
سیز دئیین کیم نئجه چاغیرسین منی؟
من لازیم دئییلم آتا، آناما،
نئیلیم دوغولموشام دونیایا، آمما…
سلطان
(جانیانا‌لیقلا)
نازان بو صحبتی ییغیش‌دیر داها،
سالما کئف مج‌لی‌سین ناله‌یه، آها.
سن اؤزون هم آتا، هم ده آناسان،
منیمچین نازلی بیر اورکک سوناسان.
دول‌دور، ائی ملییم، عشقله بئیینی،
سن کی، دوغمامیسان والیدئیینی.
ایمه قم، کدرله بئله قددینی،
قوی اونلار چکسین‌لر سنین دردینی.
نازان
( قایغی‌لی)
آ سلطان، بو یئرین کیشی‌سی سنسن،
آغلینا، پولونا آلوده‌یم من.
سنینله اولدوغوم آنلاریم دادلی،
زامانیم، عؤموروم، گونوم قانادلی.
آتا‌دان، آنا‌دان یارا‌لی اینجی،
بوگون سوفره‌میزه وئرر سئوینجی.
فقط سن منیمسن، رفیقم بیلیر،
بو دلی عشقیمه اینجی ده گولور…
سلطان
(قهقهه‌لرله)
کئف مجلیس‌لریمین یاراشیغیسان،
گؤرن گؤزلریمه سن کی، ایشیغیسان.
سن‌سیز فلک‌لره سیپردی آهیم،
هر قارا گئجمه بیاز صاباحیم.
سنی اوجا توتدو همیشه کؤنلوم،
بیر آن آیریلمارام گلمه‌سه اؤلوم.
آلتونشاه اینجی‌نین قوللوغوندا اول،
بوگون سوفره‌میزده قده‌لره یول.
بیرینجی ساغ‌لیغی نازان عشقینه،
تانری‌دان دیلییم شوکور بو گونه.
آلتونشاه
(نشه‌لی اینجی‌نین بئلینی قوجاقلاییر)
البته، بو خانیم اینجی‌دن اینجی،
نش’ه‌لی کؤنلومون اودور سئوینجی.
شراب‌لی دوداغی دوداغیما بال،
گل کئف مج‌لی‌سینده اورییمی آل.
اینجی
(نازلا)
آه، دوستوم، نه قدر آلوو‌لو سؤزلر،
آلیشیر عشق ایله سئوگی‌لی گؤزلر.
بو ناهار نش’ه‌لر بخش ائیله منه،
من ده بو کؤنلومو قوی وئریم سنه.
نازان
(کئف‌لی)
شراب شوشه‌لری بوشالیر بیر-بیر،
واختیمیز دارالیر، توکنیر سبیر.
ایندی دؤنه‌جکسن یئنه ائوینه،
سلطان، بیلسن نئجه چتین‌دیر منه؟
نه قدر پول-پارا تؤکسن باشیما،
بون‌لار الاج اولماز بو گؤز یاشیما!
سنی قیسقانیرام اؤز آروادینا،
او متبخ قاری‌سی، یازیق قادینا.

سلطان
(غضب‌لی)
شرابین چوخ دوشدو دئیسن، نازان،
یئنه کلله-چارخا ووردو باشدا قان.
ائیواه، ایستیینه حاضر پول-پارا،
چوخ دا چرنلمه، بس‌دیر، آوارا!
سنین دیلین کی وار، باشا درد آچار،
ایچکی مج‌لی‌سین‌دن سئوگی‌لر قاچار.
سنی آروادیم‌دان آرتیق توتموشام،
اونا ایستییمی تام اونوتموشام.
آتیممی دئییرسن ائویمی داها؟
سون قوی گؤز یاشینا، سون قوی بو آها!
نازان
(قهقهه‌لرله)
سنی چوخ سئویرم جانیم‌دان اؤنجه،
کؤنول قاپی‌سیندا هر گوندوز-گئجه،
خیال‌لار ال آچیر دیلنچی کیمی.
کیمی فریادیما چاغیریم، کیمی؟
ایندی گئده‌جکسن ائویم بیر مزار،
تنها حیاتیما قم قویو قازار.
یاتاغیم، اوتاغیم بوش قالا‌جاق، بوش،
تالئییم منیمله باش-باشا سرخوش.
آلتونشاه
(آمیرانه)
یئنه توغیان ائتدی عشق ناغیل‌لاری،
قوپارتدی باش‌لاردان صاف عقل‌لاری.
نازان قیسقانجلیغا باشلادی یئنه،
گرک کی، اینجی ده قوشولسون سنه.
سوسنله تویوموز تئزلیکله اولار،
اینجی ده سنینله بیر هاوا چالار.
اینجی
منمی، آه، منیمچین کیشی‌لر بیردیر
سئوگی طبیعتده آچیلماز سیرردیر.
نه قدر کؤنلومو سالسا مین حالا،
قلبیم سئوگی‌لری بوراخماز قالا.
نازان، قورتار جانیم جفنگیاتی،
سئوگییه قول ائتمه آزاد حیاتی.
بو کئف ماساسیندا دادلی یئمک‌لر،
ایشتاهی اوولایان لزیز خؤرک‌لر.
چئشمه تک قدهه سوزولن شراب،
بودور، عزیزلریم، نش’ه‌لی حیات.
من بونا دئییرم ان شیرین بوسات،
عائله ده، اوشاق دا یرنج بیر رؤیا،
اؤمرومو رام ائدر بو قورخونج خولیا.
سلطان
ها، ها، اینجی، سنده بو سؤزلر هاردان؟
عقل‌لی خلق ائدیب سنی یارا‌دان!
نازان
(سون درجه سرخوش)
آه، سلطان اؤمورلوک منیم اولما‌لی،
منیمله بیر ائوده هر دم قالما‌لی.
یا سونا یئتیرمک بو قئی‌لو-قالی،
توکنیب جانیمین قوسسه‌دن حالی.
(شرابلا دولو قدهی سولتانین آیاق‌لاری آلتینا آتیر…)
سلطان
(غضبله آیاغا قالخیر)
ثروتیم، دؤولتیم بس ائتمیر سنه،
اوزینده بودور یاخشی‌لیق منه؟
نه سئوگی، مهببت عقل‌سیز قادین؟
سویومدا چاتماییر او پوزغون آدین؟
قادین‌لار هئچ زامان بیلمز یاخشی‌لیق،
بیرجه آنلیق کئفی، یا بیر خوش قیلیق…
سئوگی‌نین آدینا یازار او ساعت،
بودور، آمان الله، قادین‌لی حیات!..
پرده اؤرتولور.
4-جو شکیل
خئی‌لی زامان‌دیر سوسن آلتونشاها نیشانلانیب. بیر آزدان آلتونشاهلا سوسه‌نین رئستوراندا تویو گؤزلنیلیر. توی‌دان قاباق سوسنه قارداشی سولتانین ائوینده اوغلان ائوین‌دن گلن قادین‌لار گتیردیک‌لری گلین‌لیک پالتارینی گئیین‌دیرمکله و بزک-دوزکله مشغول‌دورلار. سوسن قادین‌لاردان ایجازه آلیب کدرلی حالدا آیری اوتاغا کئچیر.

سوسن
( سون درجه کدرلی)
الله، چکدیک‌لریم ندیر دونیادا؟
اؤز دوغما قارداشیم چئوریلیب یادا.
گؤزوم گؤره-گؤره کؤنله داغ چکیر،
قلبینده هاردان‌دیر بو هیله مکیر؟
منی سئومدیگیم آداما وئریر،
کؤنلومو عذابلا، آغرییلا گریر.
بو دردین چاره‌سی یالنیز اینتیهار،
قارداشیم سلطانا قوی بو اولسون آر.
بیلیرم اؤزونه قصد ائتمک گوناه،
فقط آلتونشاهلا گونوم اولار آه.
آهلارلا چارپیشان عؤمور وای کئچر،
ببیین یاش‌لاری قلب‌دن سو ایچر.
بو چایدا بوغولار بوتون دیلک‌لر،
بیر-بیرین سئومیرسه، اگر اورک‌لر.
سینمده بیر باشقا مهببتیم وار،
بیر باشقا بیریله جان اولفتیم وار.
ارقایانین عشقی کؤنلومه یاردیر،
اونسوز دونیام منه بوسبوتون داردیر.
بو زامان سولتانین آروادی آیپارا اوتاغا داخیل اولور.
آیپارا
(آجیق‌لی)
آی قیز، نیه بئله درده باتمیسان؟
اؤزونو درد، قمه، وایا آتمیسان.
سنی بنزندیریر اوغلان آدامی،
قویما سینه‌لرده، سن الله کامی.
آنا‌لار بسلییر عشقله بالانی،
بیر دوشون، آی بالام، نارینج خالانی.
او دا آلتون شاهی کاملا ساخلاییب،
خالق‌دان، جاامات‌دان آییب‌دیر، آییب.
سؤیله نه ائدیرسن بو تک اوتاقدا،
درده سالیب جانی قویما یاتاقدا.
سوسن
(اسبی)
سن منی گودورسن، واللاه، آی گلین،
منیمچین هر زامان زهردیر دیلین.
آز قالیب آرزویا یئترسیز داها،
سیز منی باتیردیز بوسبوتون آها.
ایندیسه ایزلمه منی هر آددیم،
من سنه بو ائوده همیشه یاددیم.
قارداشین آروادی بالدیزی سئومز،
بالدیز دا هئچ زامان یاد قیزی سئومز!
بونو ائشیتمکچین گلدین سن بورا،
بس‌دیر، اورییمی ائتدیگین یارا.
کئچدیم بو اوتاغا بیر آز دینجلیم،
گلمدیم دیلینله سولوم، اینجلیم.
آیپارا
(میوس)
نه دئدیم دیلین‌دن تؤکولدو زهر،
زهر دانیشانا بخت وئرمز بهر.
آغلینی باشینا ییغ، آی بیچاره،
بیر آزدان تویون‌دور آراما چاره.
اوزونون گولوشون قاچیرتما بئله،
سالما اؤز آدینی آغیزا، دیله.
منیم دئیجییم سؤزلریم بودو،
ائویمیزی ییخار بو دئدی-قودو.
قادین‌لار اوتوران اوتاقدا اوتور،
ائلین سؤز-صحبتی عالمی قاتیر.
گئدیرم، سن ده گل تئز یانیمیزا،
سالما آغری-آجی بو جانیمیزا.
آیپارا سون درجه هیرس‌لی اوتاغی ترک ائدیر.
سوسن
(هیاجان‌لی)
اللهیم بو دردین الاجی درمان،
دول‌دورسام مدمه ائل ائیلمز مان.
اونسوز دا بیر آزدان گئدیریک تویا،
منیم عذاب‌لاریم قوی دؤنسون وایا.
باشاغری درمانی چاتار دادیما،
یئتیشر عذاب‌لی جان فریادیما.
بیر اوووج درمانی قوینونا قویوب قادین‌لارین یانینا کئچیر.پرده ائنیر.

III پرده

5-جی شکیل
گلینی آپارماغا گلن ماشین هیتده گؤزلییر. قادین‌لار سوسه‌نین اوست-باشینا و اوز گؤزونه آخیرینجی دفعه فیکیر وئریرلر.
قادین‌لار
(بیر سسله)
قیزلار، گؤزونوز آیدین،
دئیین سوسه‌نین آدین.
بختینیز قوی آچیلسین،
قوسسه، قم‌دن قاچیلسین،
قیزین بختی ار ائوی،
قادین ائدر زر ائوی.
گلین ائوه دین-ایمان،
اونسوز ائو بوش دییرمان.
آی قیزلار، خوشباخت اولون،
باخین، سادت یولون-
آچاری سوسنده‌دیر،
او هامی‌دان اؤنده‌دیر.
آیپارا
(اوزونه تبسسوم وئره‌رک)
آی قادین‌لار، ساغ اولون،
دایما خوشچاغ اولون.
توی هر قیزا بوساتدی،
بو بیر خوشباخت ساعتدی.
قادین‌لار
(یئنی‌دن بیر سسله)
آی آیپارا، موبا‌رک،
جوشوب-داشسین قوی دیلک.
سن قارداش آروادیسان،
سوسه‌نین ایمدادیسان.
سن اونا آنا اولدون،
چوخ مغرور سونا اولدون.
هر سوبایا بو گون‌دن،
بو توی‌دان، بو دوگون‌دن،
قیسمت اولسون اینشاللاه،
هر ایشده بؤیوک الله،
قوی بیزلره یار اولسون،
میللتیمیز وار اولسون.
توی ائولر یاراشیغی،
هر ائوین گور ایشیغی
او، هر قاپینی آچار،
هئچ کیم اولماسین ناچار.
لامییه
(دولموش حالدا بیبی‌سی سوسنه یاخینلاشیر)
بیبی، گؤزوم ایشیغی،
ائویمیز یاراشیغی.
من سن‌سیز نه ائده‌جم؟
واللاه، گلیب-گئده‌جم،
اونوتمارام من سنی،
آیری‌لیق، هسرت چنی
گؤزلرینه دولماسین،
گؤزل اوزون سولماسین.
سنین قارداشین قیزی،
سالار کؤنلونه یازی.
بیبی قادانی آلیم،
سنی قلبیمه سالیم،
اوردا کؤنلومو بزه،
گلمه‌یه‌سن هئچ گؤزه.

سوسنی قوجاقلاییر.
سوسن
(پیچیلداییر)
بو ائوده تک سئوینجیم،
منیم دوردانم، اینجیم.
سن عزیزدن عزیزسن،
چئشمه‌لر تک تمیزسن.
جان‌دان سئویرم سنی،
سنده اونوتما منی!
منه سو گتیرسن…
لامییه بیبی‌سینه سو گتیریر.
لامییه
(هیاجان‌لی)
آل ایچ، بیبی، بو سویو،
فیکیر درین بیر قویو.
کیم دوشسه هئچ چیخماییر،
دئ او کیمی ییخماییر؟
سئوین، شادلان، آی بیبی،
آهدیر حیاتین دیبی.
هامییا قویو قازیر،
کیتاب‌لار بئله یازیر…
سوسن
(قورورلو)
کدرلرین یوخلاسین،
الله سنی ساخلاسین.
آتا ائوینه ایشیق،
بختیمیزه یاراشیق.
لامیینی اؤپوب سو ایله دولو ایستکانی اوندان آلیر.بو واخت هیت‌دن گلین اوچون گلن ماشین‌لارین سسی ائشیدیلیر.باش قاریشیر، سوسن قارشیق‌لیق‌دان ایستیفاده ائدیب قوینوندا گیزلتدیگی
باشاغری‌سیندا ایشله‌دیلن آنالگین درمانین‌دان بیر خئی‌لی قبول ائدیر. لامییه‌نین گتیردیگی سویو ایچیر. سوسنی گلین‌لیک پالتاریندا اوتاغ‌دان چیخاریب ماشینا آپاریرلار. هامی ائوی ترک ائدیر، یاخین‌لیقدا توی اولا‌جاق رئستورانا تلسیر. پرده اؤرتولور.

6-جی شکیل
توی کئچیریله‌جک رئستوران. بیله گلین باشدا ایلشیب. ایچدیگی درمان‌دان سوسه‌نین اهوا‌لی پیس‌دیر.توی قلبه‌لیکدی. تویا یالنیز آمئرکا پولو دول‌لار سالینیر. سوسن سون درجه آغیر پسیخولوژی دورومدا…
آلتونشاه
(فرحله)
آی آنا، توی گرک بؤیوکادادا،
چاتسین ان شرف‌لی، بؤیوک بیر آدا.
یئمک‌لر، شراب‌لار بیر چئشمه اولسون،
دوروب، دایانما‌دان سوفره‌یه دولسون.

نارینج
(سئوینج‌دن تیت‌رک حالدا)
الله، بو گون نئجه من بختیارام،
اورییم، کؤنلوم تاپماییر آرام.
پیچیلتییلا
سوسن‌دن نیگاران یالنیز اورییم،
رببیم، قویما قالسین قلبده دیلییم،
تویو تمتا‌راقلا بیر باشا ووراق،
بیز دوست‌دان، تانیش‌دان اوجادا دوراق.
هئچ بیر آرزو دئییل داها گرییم.
سوسن
(حالی سون درجه قاریشیق حالدا)
آمان، یا رببیم، ایمداد فلییم،
قیزیل‌لار، آلتون‌لار بارماق‌لار بزر،
اورک ارقایانین سئوگی‌سین گزر.
سئوگیلیم یقین کی، ایندی قوسسه‌لی،
ائیواه، اللریمه یئتمییر علی.
بو منیم تویوم‌دور، بو شان، بو شؤهرت،
قارا تالئییمی آلیب فلاکت.
بو گئجه اؤزگه‌یه یار اولما‌لییام،
سارالیب چیچک تک من سولما‌لییام.
آلتونشاه بیلمیر کی، ایچدیگیم درمان،
بو گون اؤلومومه وئره‌جک فرمان.
آرتیق اورییمده بولانما‌لار وار،
باشیما اولوبدو دونیا تامام دار.
آلتونشاه
آه، سوسن، سئوگیلیم، بو تمته‌راق‌لار،
خوشبخت سادتی سئوگی واراق‌لار.
من سنی قیزیلا توتاجام، یاریم،
اؤمورلوک سنین‌دیر ثروتیم، واریم.
سوسن
(خستهال)
آه، یئنه وار-دؤولت، یئنه پول-پارا،
مین ایل، میلیون ایلدی بشر آوارا!

بو زامان آلتونشاه سوسه‌نین علین‌دن توتوب اورتایا چکیر.
سوسن قول گؤتوروب اوینایاندا ارقایانین خیا‌لی گؤزلری
اؤنونده جان‌لانیر و باییلیر. آرا قاریشیر، تویدا جه-جلال
پوزولور…
نارینیج خالا
(آغلار)
منی ائشیتمه‌دی آلتونشاه، الله،
قیز اؤلسه نه دئیر خالق منه صاباح؟
گلین باشقاسی‌نین ائشقیله یانیر،
منیم هارین اوغلوم سئوگی نه قانیر؟!
قیزلار توکنیبمی بو مملکت‌دن؟
من نئجه قورتولوم بو فلاکت‌دن؟
سوسن جامااتین گؤزو قارشی‌سیندا آخیر آنلارینی یاشاییر. آجقارینا ایچدیگی درمان‌لار آرتیق قانینا زهرلنمه وئرمیشدی.
سوسن
(جان اوسته)
آمان، اولو تانریم، آخیر کی اؤلوم،
بیتدی بو عذاب‌لار، بیتدی بو زولوم.
یئتیش ایمدادیما، یئتیش ارقایا،
الله، اؤزو منی توش ائتدی وایا،
منیم سادتیم مزاردا باش‌لار،
بوغماسین لامییه گؤزونو یاشلار…
لامییه
(هؤنکورتویله)
بیبی، یازیق بیبی یومما گؤزونو،
قوی بیرجه آنلیق دا گؤروم اوزونو.

آیپارا
(چاشقین)
یوخ، یوخ، اولا بیلمز بو بیر یوخودور،
قالخ، سوسن، شاشقین‌لیق، بلکه قورخودور.
آلتونشاه
(دیز چؤکور)
آمان، آی اللهیم، صبر وئر منه،
ازلکی حیاتا قاییدیم یئنه.
بلکه زهرلدین سن اؤز-اؤزونو،
من آچا بیلمدیم او کور گؤزونو.
سوسن، اؤلمه، سوسن، گؤزلرینی آچ!
اؤلومون ازازیل پنجه‌سین‌دن قاچ.
من کی، هئچ ووسالا یئتیشمدیم آه،
داها آچیلماسین بو گون‌دن ساباه…
سوسن
(بنیزی سارالمیش)
آلتونشاه ائیلمه جفانی جانا،
منی الله اؤزو سالیب دیوانا.
دردیمه درمانی ائیلمک بئجه،
بیر آزدان حیاتیم اولا‌جاق گئج…
آلتونشاه
(چاشمیش حالدا)
بلکه درمان ایچیب هامی‌دان گیزلی،
ایلاهی، بو دونیا، جاهان مین اوزلو.
ائلدیم بیر قیزی زورلا نیشان‌لی،
آدیم ائل آغزیندا قالا‌جاق قان‌لی.
علیمله مهو ائتدیم، رببیم، سوسنی،
داها جهنم ده گؤتورمز منی!
آمان، آه ایلاهی، نئیلییم ایندی؟
تویوم وایا دؤندو، بو نئجه گوندو؟
سلطان
(غضب‌لی)
آخماق قیز، قالخ داها بو اویون یئتر،
بیتر بو چاشقین‌لیق، چیلغین‌لیق یئتر.

سوسن
(سون نفسده)
سون ویدا، سون نفس بیر قورو سس‌دیر،
اونسوز دا بو دونیا منه قفس‌دیر.
روحوم ارقایایا قوووشا‌جاق‌دیر،
بو هسرت، بو هیجران سوووشا‌جاق‌دیر.
آه، عزیز قارداشیم، داها الویدا،
گل، اؤپ آلینیم‌دان بو کی، سون ویدا.
اؤلور…
یئگانه باجی‌سی‌نین اؤلومون‌دن دهشته گلن
سلطان ناله چکیر. توی یاسا چئوریلیر.
سلطان
(سارسیلمیش)
یا ربب، بو نه سیتم، بو نه فلاکت؟
بوگون‌دن قوی گولسون منه مملکت.
مهو ائتدیم باجیمی اؤز اللریمله،
او رزیل، او چیرکین عمل‌لریمله.
قوی تانری، قوی الله قهر ائتسین منی،
قایتارماق چتین‌دیر، ائی سوسن، سنی.
گلین‌لیک پالتاری، قیزیل، پول-پارا،
چکدی اوریینی مین یئردن دارا.
باجیمین بختینه یازیلدی قارا.
باشینی اللری ایله توتور و سوسه‌نین مئیدی‌نین اوستونه ییخیلیر.
تویو گیزلی سئیر ائدن ارقایا سوسه‌نین اونون اوچون ناملوم اولان اؤلومون‌دن دهشته گلیر. او دلی قهقهه‌لرله سئوگی‌لی‌سی‌نین مئیدی اوستونده فریاد ائدیر…
ارقایا
(دهشت ایچینده هؤنکورور)
دونیا آغلار اؤلوم‌لردن، اللهیم، ایمداد واختی‌دیر،
جانا گلدیم زولوم‌لردن، زمانه‌دن داد واختی‌دیر.
چکیلیبدی قلب ایچینه داغ-دوگونون حسابی یوخ،
بو ناقفیل اؤلوم‌لردن اورک‌لرین هئچ تابی یوخ.
سئوگیم، هیسسیم، عشقیم اؤلدو ظالم‌لارین سیتمین‌دن،
اوچولوب کؤنول ساراییم دیل‌لرین آجی تعمین‌دن.
یاندیم، کوله دؤندوم، الله، جان بده‌نین دوستاغی‌دیر،
بو جاهیل‌لیک ایلان تکی زهرله‌ین قم تاغی‌دیر.
اینسان‌لار، گولمیین عشقه، اورک‌لرین سلطانی او،
سوچو منده آرامایین بختیمین ان خوش آنی او.
بیر دئین یوخ، ائی ارقایا، نیه گلدین بو جاهانا؟
سوسن دوشوب تورپاق‌لارا نه قصد ائتدی شیرین جانا…
(جیبینده گیزلتدیگی بیچاغی اؤز اوریینه یئری‌دیر. ارقایا آلقانا
بورونور، او قان ایچینده سوسه‌نین مئیدینی قوجاقلاییر و اؤلور... بو منزره‌دن دهشته گلن جاماات کیمی مئییدلرین اوستونه قاچیر، کیمی ایسه رئستورانی ترک ائتمه‌یه باشلاییر.
IV پرده

7-جی شکیل
سوسنله ارقایا نئچه گون‌دور مزارلیقدا اویویور. سلطان اوزوتوک‌لو نازانین ائوینده. آلتونشاه دا اونونلا بیر یئرده‌دیر. سلطان سون درجه کئفلی…
سلطان
آه، نازان، بیلیرسن یاس‌لی دا اولسام،
توفان بولودو تک بوشالیب دولسام،
سنینله تسل‌لی تاپیرام، آنجاق،
بو منزیل اؤمرومه سون دایانا‌جاق.
نازان
(سیقاری سیقارا جالاییر)
بیلسیدین نه قدر سئویرم سنی؟
هئچ کیشی اوووتماز دونیادا منی.
سنی قیسقانیرام گونه، آیا دا،
نالم‌دن فقانه گلیر قایا دا.
اینجی
یئنه ده باشلادی قیزدا دلی‌لیک،
مین یول سؤیلمیسن بونو بیلیریک.
آلتونشاه
( کدرلی)
بلکه دوغرودان دا سئویر سلطانی،
اونون دا جیسمین‌دن چیخا‌جاق جانی.
داها آنلاماییر سئوگی اؤلوم‌دور،
اورک‌لر بو هیسس‌دن بؤلوم-بؤلومدو.
ارقایایلا سوسن گؤرون کی، نئجه؟
اؤلومه توش اولدو اؤزلری بئجه!
سلطان
(هیاجان‌لی)

سوس، دوستوم، سوسنی گتیرمه دیله،
مهو ائتدیم باجیمی من بیله-بیله.
دئمه، پاک سئوگی‌لر وارمیش حیاتدا،
تمیز اورک‌لرده ان درین قاتدا.
اونون تالئیینه من قارا یاخدیم…
نازان
(کئف‌لی)
سلطان، من ده سنه بو عشقله باخدیم،
یا من، یا آروادین بیریمیزی سئچ،
سئوگی‌نین یولوندا بالان‌دان دا کئچ.
(بو زامان سلطان غضبله سیلله‌لره نازانین اوزونو
قرق ائدیر …)
سلطان
(نیفرتله باغیریر)
آه، پوزغون، ایفریته، کوچه قادینی،
منیمله بیر یئرده چکمه آدینی.
هرزه دانیشما گل عشقی‌دن منه،
بونو میلیون کره سؤیلدیم سنه!
(نازان آغلایا-آغلایا متبخه قاچیر…)
نازان
(متبخ‌دن)
سن اؤز سؤزلرینچین جاوابی آرا،
سنین اوریینه ووراجام یارا.
سلطان
(ساکیت گؤرکم آلا‌راق)
بس‌دیر، آخیتما گل گؤز یاش‌لارینی،
شرابدا تاپمیسان سیرداش‌لارینی.
چوخ‌دان ایتیرمیسن ناموسو، آری،
ایچگیده آختاریب تاپمیسان یاری.
مین سلطان بس ائتمز بیر گونده سنه،
فیکرین کف گلمک‌دیر ایندی ده منه.
سئوگی‌دن، عشقی‌دن اوخودون، بس‌دیر،
منی قامارلاماق هیلن ابس‌دیر.
شراب تک قدهه سوزوب آدینی،
کئف اوچون چوخ ایچدیم سن تک قادینی…
بیردن نازان علینده بیچاق متبخ‌دن گلیر، بیر الیله سلطانی
آرخا‌دان قوجاقلاییر، بیر الیله قولتوغو آلتدا گیزلتدیگی بیچاغی اونون بوینونا چکیر. آرتئریال قان دامارینا دوشن بیچاق یئره دوشور.و قان چیلچیراغین و اوتورا‌جاق‌لارین اوستونه فیشقیریر.
آلتونشاه سولتانین اوستونه یوگورور. نازان دلی کیمی دیشارییا آتیلیر و قونشودان تجی‌لی یاردیما زنگ ائدیر.
سلطان
(قان ایچینده)
آه، الله، آه، تانری، بو دوشگون قادین،
باتیردی بیر نسلین، بیر سویون آدین.
باجیم ائله اؤلدو من ایسه بئله،
وئردیم حیاتیمی، ایلاهی، یئله.
تجی‌لی یاردیم گلیر. سلطانی خئی‌لی قان ایتیرمیش حالدا خسته‌خانایا آپاریرلار.
پرده اؤرتولور.

8-جی شکیل
گئجه‌دیر. خسته‌خانا. چوخ‌لو قان ایتیرمیش سلطان آغیر وضعیتده جراهی عملیات آلتیندا. اری‌نین ساغ قالاجاغینا اومیدینی ایتیرمیش آیپارا دهلیز بویو هؤنکور-هؤنکور آغلاییور. یوخوسوزلوق‌دان و دهشت‌دن لامییه‌نین آی اوزو قارالیب.
لامییه
(آغلار)
آنا زولوم‌لردن اوزولدو اورک،
بیزه خوش حیاتی چوخ گؤردو فلک.

آیپارا
(اومیدسیز)
آی الله، بیرجه یول رحم ائیله منه،
درگاهیندا علیم، درویشم سنه.
سلطانا شفا قیل قالخسین آیاغا،
قییما شیرین جانا، قییما نؤوراغا.
شفقت باجی‌سی
(قاپینی آچیر و دهشتله)
دوکتورلار ساخلایا بیلمه‌دی قانین،
یارا‌لی خسته‌نیز تاپشیردی جانین…
آیپارا
(ایچری یوگورور و اری‌نین مئییدی اوستونه سریلیر.)
سلطانیم، اؤمرونون تاختی چئوریلدی،
یئگانه قیزیمین باختی چئوریلدی.
دوست-دوشمن ایچینده خجیل اولدوق آه،
منه ده رحم ائیله اؤلدور، آی الله.
داغیتدی ائویمی شرف‌سیز قادین،
لکه‌یه باتیردی بیر سویون آدین.
آی الله، اوف، تانری، ظلمونه بیر باخ!
پارتلادی باغیریم، آخ اورییم، آخ،
یانیر جیسمی-جانیم، اودلاریم سؤنمز،
سلطانیم بیر داها اوجاغا دؤنمز.
نازان توتولوبدو پولیسده یاتیر،
اخلاق‌سیز قیزی‌نین جینی‌سی قاتیر.
کوچه قادی‌نینا وئریب پاراسین،
آتدی یئتیم‌لییه جیرپاراسین.
منیم فغانیم‌دان اینله‌سین بشر،
شیطان اینسان‌لیقدی، ایبلیس اورک شر.
بیر-بیرینه قنیم کسیلدیکجه بیز،
گئجه‌لر یاراسا، گوندوزلر ایبلیس.
بیر اوز گؤرمدیم کی، اولماسین دون‌سوز،
تانری حضوروندا گوناه‌لار سون‌سوز.
سوسه‌نین گؤز یاشی بوغدو بیزی ده،
اوددو تنیمیزی آه دنیزی ده.
اؤلدور، قوی منیم ده قورتارسین جانیم،
ساغ قالسام صاباح‌دان باش‌لار دیوانیم.
ایزین وئر زولومله اؤلموش، سلطانیم،
آخار قان‌لارینا قاریشسین قانیم.
بو آدلا یاشاماق واللاه زولومدو،
هر روسوایچی‌لیغی اؤرتن اؤلومدو…
قوینوندا گیزلتدیگی بیچاغی باغرینا سوخور. آیپارا جانین‌دان
آرتیق سئودیگی سولتانین مئییدی اوستونده جان وئریر. هکیم‌لر تؤکولوشوب گلیر. اونو خلاص ائتمک مومکون اولمور.
لامییه
(دهشتله)
کیمه تاپشیرا‌راق گئدیرسن منی؟
آیپارا
(جان اوسته)
من کی، چوخ سئویردیم دونیادا سنی…
سلطان بئله اؤلدو، یاشاماق چتین.
الله آماناتی، متین اول، متین.
باغیشلا بؤیوکلوک ائتمدیک سنه،
آمان، رهمت دیله، قیزیم، اؤلن…
اؤلور. هکیم‌لر و شفقت باجی‌لاری بو فاجعه‌دن
دهشته گلیرلر. هامی دونموش حالدا بیر-بیرینه باخیر.
لامییه
(آتا و آناسی‌نین مئیدی اوستونده آغلار)
آلتون‌لار، پارا‌لار داغ چکدی بیزه،
فلاکت گتیردی، وار آیلمیز…
راحت‌لیق تاپمادی علین‌دن جاهان،
دونیانین کؤکسونده دریا اولوب قان.
ساواش گون وئرمه‌دی هئچ بیر میللته،
آتدی اؤلکه‌لری آلتون ذلته.
باش کسن ده بیزیک، باش کس‌دیرن ده،
گؤی‌لری یئرلردن هئی کوس‌دورن ده.
حالیما یانماسین بیر قتره الله،
گوناه‌دان دوغولدوق، اؤمروموز گوناه.
ائهئی، اولو تانریم، چاخسین شیمشک‌لر،
آغلاسین زهمین‌دن قورخونج اورک‌لر.
چیرکابا باتیبدی اینسان‌لیق یئنه،
محل قویولماییر اللها، دینه.
اونون عذابی‌دیر سینه‌میز آغلار،
اودور کی، رببیمیز قاپی‌لار باغ‌لار.
(لامییه مئییدلرین اوستونه ییخیلیر…)
پرده چؤکور.
سون.

23.02.1994
نئفت داش‌لاری

یوخاری
© Tanınmış şairə Şirin xanım Kərimbəyli Şadiman. Bütün hüquqlar qorunur.2011.