باش صحیفه
  بدیی یارادیجی‌لیق
  بیبلیوقرافیا
  کیتاب‌لار
  مقاله‌لر
  شئیرلر
  پوئما‌لار
  درام‌لار
  پوبلیسیستیکا
  حاقیم‌داکی کیتاب‌لار
  شکیل‌لر
  قوناق دفتری
 علاقه
   
 

باغلانتی‌لار

 
 
   

بالاجا شهید فاریزین حکایهی

پوئما

8 مارتدا اؤز ائولری‌نین هیتینده اوینایارکن
ائرمنی سنایپئری طرفین‌دن وورولموش آغدام
بؤلگه‌سی‌نین اورتا قروند کند ساکینی دوققوز
یاش‌لی فاریز بدلووون روحونا!
بیری واردی، بیری یوخ،

منزیل اوزون، هونر چوخ.
اورتا قروند ائلینده،
سؤز-صحبتی دیلینده،
بالاجا فاریز واردی،
اونا دا حیات یاردی.
او اوشاق دیلک‌لری،
نازلاردی اورک‌لری.
آناسی شیریننازین،
اوخشاردی کؤنول سازین.
او ملاهت ننه‌نین،
یویاردی قلب‌دن چنین.
دایی‌سی ائلگیز اونو،
توتاردی عزیز اونو.
جان‌دان بالا دئیردی،
ائوه قالا دئیردی...

***
کؤرپه واخت‌دان تالئیی،
اولموشدو سیزلار نئیی.
آتا آتمیش آناسین،
درده قاتمیش آناسین.
دایی، ننه یانیندا
حیات عشقی جانیندا،
بؤیوگوردو بو کؤرپه،
ننه‌سی اؤپه-اؤپه
بسلیردی نوه‌سین،
قوخلاییردی نفه‌سین.
مکتبه ده گئدیردی،
آناسین شاد ائدیردی.
کند دوشمنله اوزبوز،
آتیرلار گئجه-گوندوز.
مکتبه قورخا-قورخا
یول-ایزه باخا-باخا
اوشاق‌لار گئدیر-گلیر،
قم‌لری سینه دلیر.
باشقا جوجوق‌لار تکی،
آنایا ائدیر ارکی،
بو کؤرپه‌جه بالا‌لار،
گله‌جه‌یه قالا‌لار.
باغ-باغاتدا قاچیشماق،
کپنکتک اوچوشماق،
ایستییرلر بئله‌جه،
چیخماسین‌لار بس نئجه،
ائودن چؤله آی، ایلله.
بیر گون گله‌رک دیله،
فاریز دئدی: آی آنا،
گتیر چؤرک، چای آنا.
من یئمک ایستییرم،
سؤز دئمک ایستییرم.
بو گون سککیز مارت آخی،
مارتدا چیخیر درد آخی.
بوراخ منی هیته،
هه دئ، بو خوش نیته.
ایستییرم اویناییم،
باغ-باغاتلا قایناییم.
وئرسن توپو گئدرم،
یوخسا شولوق ائدرم.
ائو-ائشیگی قاتاجام،
کیتاب‌لاری آتاجام.
گوندوز ائرمنی آتماز،
گؤروب هئچ منی آتماز.
آخی من بالاجایام،
قویون اویناییب دویام.
داوا بؤیوک‌لر ایشی،
اوشاغا باتماز دیشی.
بوراخ گئدیم، آی آنا،
شادلیق ائدیم، آی آنا.
بو گون آنا‌لار گونو،
کؤنلومده قور دوگونو.
ایستییرسن سنه بیر،
شعر اوخویوم ائت سبیر:
منیم مونیسیم آنام،
ان گؤزل هیسسیم آنام،
موبا‌رک‌دیر بایرامین،
قالماسین قلبده کامین.
سنی جان‌دان سئویرم،
سنسن حیاتیم، چئورم.
آنا گولدو سئویندی،
فاریزه عشقله دیندی.
دئدی: اوینا هیتده،
ائرمنی بد نیتده.
آیاق اوسته گزمه چوخ،
یاغی‌لارا اومید یوخ.
قفیل گولله آتارلار،
قلبیمه درد چاتارلار...
***
فاریز دوشدو هیته،
سئوینجله اؤته-اؤته.
آیاقلادی تورپاغی،
دردی اوتو-یارپاغی.
توپونو آتدی باغا،
باخدی چوخ سولا-ساغا.
قاچدی توپون دالینجا،
دوشمن خبر آلینجا،
سنایپئری توشلادی.
سانکی قوشو داشلادی.
گولله باشینا دیدی،
گؤز قارالدی، قدد ایدی.
فاریز چؤکدو تورپاغا،
آهین اکدی تورپاغا.
قان بورودو اوز-گؤزون،
ایتیردی اوشاق اؤزون،
چیغیرتییلا ییخیلدی.
بیردن جانی سیخیلدی.
گؤزده قارالدی دونیا،
سانکی دارالدی دونیا.
سسه آناسی گلدی،
درده یاناسی گلدی.
چؤکدو بالاسی اوسته،
بالا دوشوب جان اوسته.
آنا بالام وای دئییر،
آغلار ننه های دئییر.
باتدی یاسا ائو-اوجاق،
چکیلدی سینه‌یه داغ.
کند هارایا تؤکولدو،
عالم وایا تؤکولدو...
تجی‌لی یاردیم گلدی،
هارای-هشیر یوکسلدی.
ناله‌دن قوپاردی‌لار،
فاریزی آپاردی‌لار
خسته‌خانایا اونلار،
اؤتدو دهشت‌لی آنلار...
اوشاق یولدا کئچیندی،
دونیا قان‌لی کؤچوندو؟...
بو بالاجا اوغلانین،
نئجه گؤتوردون داغین؟
قانی توتدو صاباحی...
نه ایدی دئ گوناهی؟
بو بالاجا فاریزین
قاتلادی یاغی دیزین.
***
باش هکیم گولنارین دا گؤزون‌دن یاش‌لار آخیر،
ماشینا تؤکولن قان قلبین یاندیریب یاخیر.
هکیم‌لر، تیبب باجی‌لار قاچدی اویان-بویانا،
چاخناشدی خسته‌خانا، آها باتدی بیر آنا.
دوققوز یاش‌لی بیر اوغلان بویاندی آل قان‌لارا،
بو بالاجا شهید ده داغ اولدو اینسان‌لارا.
او کؤرپه‌جه گؤزونده دوندو حیات ابه‌دی...
سولدو بیر اوشاق اؤمرو، چؤکدو حیات مبه‌دی.
***
باخیرسان دوشمنه ساری گیلئی‌لی،
ائلین یاس ایچینده، ائی اورتا قرود.
یاغی‌نین سؤنرمی قان تؤکمک مئی‌لی؟
هیله‌لر بیچینده، ائی اورتا قروند.
بو دونیا فیتنه‌لر فؤوقونده آغلار،
ایبلیس ساراییندا شادلیق‌لار چاغ‌لار،
\اه ائدیر علیمده دیل‌سیز واراق‌لار،
دیل نیه-نئچینده، ائی اورتا قروند.
بو یوردلار بیزیمدی، بو اوجاق بیزیم،
بس نیه تیترییر اسب‌دن دیزیم؟
غضبه جنگ ائدیر یاش تؤکور دؤزوم
درد قاینار ایچینده، ائی اورتا قرود.
آیاغیم تورپاغین اوستونده اسیر،
دوشمن سنایپئری نالنی کسیر،
شهید کؤرپه بالان مزاردا اسیر،
روحو جان کؤچونده، ائی اورتا قرود.
دامیندا-داشیندا لال سوکوت گزیر،
بو سوکوت ائلی‌نین اوریین ازیر،
آغری‌لی کؤنلومو ملالین اوزور،
یاغی اؤز سوچوندا، ائی اورتا قرود.
***
قورولوب هیتده بیر یاس چادیری،
دوققوز یاش‌لی اوغلان باخیر شکیل‌دن.
ایلاهی، گؤی‌لردن گل آس چادیری!
بو بالا اوریی یاخیر شکیل‌دن...
گؤزو آه سؤیلییر، باخیشی غضب،
بیر جاواب ایستییر بؤیوک‌لرین‌دن.
دوغراییر گؤرنی بو دهشت، عذاب،
هارایی آسیلیب باش توک‌لرین‌دن...
موللا یاسین دئییر، تیترییر سسی،
بالاجا اوغلانا آغلاییر سما.
کسیر بو تیترییش دویان نفه‌سی،
هر نفس ایچینده عصیان وار اما.
اومیدسیز باخیش‌لار دیکیلیب سسه،
قوران آیه‌لری هارای ائیلییر.
یاسا ییغیلان‌لار نفس-نفه‌سه،
ببک‌لر یاش تؤکور، دیل وای ائیلییر.
***
اللری قوینوندا بیر آنا گؤردوم
آغلاییر اوریی کور تالئیینه.
بختی قارا گلمیش بیر سونا گؤردوم،
توخویور نیفرین‌لر تور تالئیینه.
دردی باش‌دان آشیر، گؤرکمی قم‌لی،
اوزونده کدرین ایزلری گزیر.
کیپریک آه ایچینده، گؤزلر الم‌لی،
شهید بالاسینی گؤزلری گزیر...
آغلامیر، ایچینه آخیر یاش‌لاری،
سئل-سویا دؤنوبدو آنا قلبینده.
دونموش گؤزلرین‌دن باخیر یاش‌لاری،
یئنی‌دن آلیشیب یانا قلبینده.
***
قوجا دونیا، قان‌لارین، قیرغین‌لارین دئ ندی؟...
اونودوبدو آدامین اینسان‌لیق اولان حدی.
عذابینا ساریلیب باغریقان قاراباغین،
ایبلیس‌لرین الیله اولوبدو یارا باغرین.
حسابینی چکمییر کیمسه کیمین باشین‌دان،
یویونور دامین-داشین مزلومون گؤز یاشین‌دان.
مین بیر اوشاق آرزوسو گولله-بوران دونیادا،
دیلک‌لر چاخناشیرلار آلا-توران دونیادا.
بالا داغ‌لی بیر آنا گؤز یاشینی آخی‌دیر،
سانکی بو اولان‌لار دا ایندی اونا یوخودور.
قولتوغوندا اووودور قول‌لارین بدبخت آنا،
قیشقیرسینمی هارایی یاییلسین قوی هر یانا؟
بلکه او قوینون‌داکی زنن ائدیر بالاسی‌دیر،
کؤکسو اوسته سیغینیب ابه‌دی قالاسی‌دیر.
قولتوغونا سیغدیغی قول‌لارا لایلا چالیر،
بو لایلانی او ایندی بیر آهی-وایلا چالیر.
ننه‌نین هؤنکورتوسو عالمی اویاندیریر،
آناناین لال سوکوتو یئری-گؤیو یاندیریر.
یاس چادیری بالاجا فاریزه ماتم توتوب،
ماتم ائلی یاندیریر، دونیا قولاغین توتوب.
اؤز ائوینده گولله‌یه توش گلن بو ناکامی،
باسدیردی‌لار تورپاغا قالدی اورکده کامی.
***
ماتی-قوتو چکیلیب بو یورددا آدام‌لارین،
دومانی گؤز یاشیتک الچیم‌لنیر دام‌لارین.
بو کند ده اسیر کیمی یاشاییر اؤز ائوینده،
باجادا گیزلی توستو سالماییر کؤز ائوینده.
گؤزلرده حیات عشقی باتیر-چیخیر قویودا،
بوتون اومیدلرینی سانکی سیخیر قویو دا.
کندده هئچ کیم هئچ نیی آشکارا ائده بیلمیر،
هئچ کیم یولدا-ایریزدا پیادا گئده بیلمیر.
آتشکس اولسا بئله سنایپئره توش گلر،
بیقفیل گلن گولله اونو قانینا بلر...
***
بو نه زولوم، آی الله، بو نه آزغین موسیبت؟
نیه بیزی گؤزله‌دی بؤیله قان‌لی آقیبت؟
بیز اؤز تورپاغیمیزدا ایشغالا دوچار اولدوق،
تسلیمچی بیر اووقاتلا بو دونیایا جار اولدوق.
ایندی کؤرپه فاریزین او دونموش باخیش‌لاری،
سالیر اورک ایچینه درد دولو ناخیش‌لاری.
دونیا سوسور، دینمییر بو کؤرپه‌نین یاسینا،
بویانیبدی بو دونیا مکیرلرین پاسینا.
پاس دا دمیر چورودور، نینکی اورک اولا
یا اینسان‌لیق داغیلا، یادا گله حاق یولا...

14-15 مارت 2011 پیراللاهی
شیرین خانیم کریمبی‌لی شادیمان

یوخاری
© Tanınmış şairə Şirin xanım Kərimbəyli Şadiman. Bütün hüquqlar qorunur.2011.